Over de Verklaring
Het is belangrijk dat iedereen toegang heeft tot overheidsinformatie.
Daarom verplicht het Besluit digitale toegankelijkheid overheid overheidsinstanties om inzicht te geven in hun inspanningen om websites en apps toegankelijk te maken voor iedereen.
Het besluit verplicht hen ook om hierover een verklaring af te leggen op hun website(s).
De verklaring is niet alleen bedoeld om verantwoording af te leggen aan de Tweede Kamer en de toezichthoudende organisaties, maar ook aan de bezoekers van de website.
Inhoud van de verklaring
In de verklaring staat in hoeverre de website of app voldoet aan de toegankelijkheidseisen en welke maatregelen de instantie neemt om de toegankelijkheid verder te verbeteren, inclusief planning.
Dat kan bijvoorbeeld gaan over training van medewerkers, het nemen van technische maatregelen, maar ook over het periodiek (laten) testen van de website.
Daarnaast moet worden toegelicht hoe ontoegankelijke inhoud kan worden gemeld, en hoe de organisatie hiermee omgaat.
Tenslotte zijn er ook specifieke situaties en uitzonderingen.
Als je vindt dat een uitzondering van toepassing is, dan moet je dit in de toegankelijkheidsverklaring vermelden.
Vorm van de verklaring
De toegankelijkheidsverklaring heeft een vaste vorm.
Zo kunnen de verklaringen met elkaar vergeleken worden en maakt het de harmonisatie van het toezicht eenvoudiger.
De Europese Commissie heeft in oktober 2018 een model vastgesteld.
Op basis hiervan heeft het Ministerie van BZK een Nederlands model ontwikkeld.
Door de invulassistent op www.toegankelijkheidsverklaring.nl te gebruiken weet je zeker dat jouw toegankelijkheidsverklaring voldoet aan dat model.
Ondertekening van de verklaring
Omdat de verklaring een wettelijke verplichting is, dient deze te worden ondertekend door een voor webtoegankelijkheid verantwoordelijke functionaris of bestuurder van jouw organisatie.
Onderbouwing van de verklaring
Je moet een verklaring onderbouwen met actuele, volledige en juiste informatie over de toegankelijkheid van de website of app.
Om te kunnen claimen dat de noodzakelijke maatregelen zijn genomen om te voldoen aan de toegankelijkheidsstandaard (in control verklaring) heb je een onderbouwing nodig op basis van een volledig onderzoek.
Dit onderzoek moet voldoen aan alle volgende kenmerken:
- Er is handmatig onderzoek uitgevoerd op basis van de evaluatiemethode WCAG-EM.
- van W3C of een gelijkwaardige gedocumenteerde onderzoeksmethode
- De onderzoeksresultaten zijn actueel, volledig en juist, en maximaal 36 maanden oud
- Voor (semi-)automatische tests is een toetsinstrument ingezet dat is gebaseerd op de algoritmen die zijn gedocumenteerd in het
ACT Rules Format
- De onderzoeksresultaten zijn vastgelegd in een voor mensen leesbaar formaat, of in het machineleesbare formaat EARL
- De onderzoeksresultaten zijn representatief voor alle content op het hoofddomein en eventuele sub- en andere domeinen die in de verklaring worden genoemd
- De onderzoeksresultaten omvatten alle eisen uit de Europese toegankelijkheidsnorm EN 301 549.
De eisen voor websites, apps en downloadbare documenten in deze norm zijn identiek aan de niveau A en AA succescriteria van de wereldwijd toegepaste toegankelijkheidsstandaard WCAG 2.1.
Report tools zijn niet zondermeer geschikt voor het onderbouwen van een toegankelijkheidsclaim.
Lees meer hierover in de
FAQ van Digitoegankelijk.
Nalevingsstatus in de verklaring
In de verklaring moet je de nalevingsstatus van een website of app aangeven.
De invulassistent helpt je hierbij.
De nalevingsstatus geeft aan in hoeverre de organisatie de noodzakelijke maatregelen heeft getroffen om een website of app te laten voldoen aan de toegankelijkheidseisen.
De volgende statussen kunnen van toepassing zijn:
- voldoet volledig (A)
- voldoet gedeeltelijk (B)
- eerste maatregelen genomen (C)
- voldoet niet (D)
- niet-naleving (E)
De statussen A, B, C en D hebben specifieke kenmerken, die in onderstaande tabel nader worden toegelicht.
Er is sprake van niet-naleving (E) als een overheidsinstantie na de inwerkingtreding van de wettelijke verplichting geen toegankelijkheidsverklaring heeft gepubliceerd over een website,
of mobiele applicatie die onder verantwoordelijkheid valt van de betreffende instantie.
Kenmerk | A | B | C | D |
| Er is een volledig onderzoek uitgevoerd, kenmerken van dit onderzoek zijn: |
| Het handmatig onderzoek is uitgevoerd op basis van de onderzoeksmethode WCAG-EM EN
de onderzoeksresultaten zijn actueel, volledig en juist EN
de onderzoeksresultaten zijn maximaal 36 maanden oud. |
Ja |
Ja |
Nee |
Nee |
| voor de (semi-)automatische tests is een toetsingsinstrument ingezet dat is gebaseerd op de algoritmen die zijn gedocumenteerd in het ACT Rules format |
Ja |
Ja |
Nee |
Nee |
| alle onderzoekresultaten zijn nauwkeurig, eenduidig en op reproduceerbare wijze vastgelegd in een voor mensen leesbaar formaat,
OF in het machineleesbare formaat EARL. |
Ja |
Ja |
Nee |
Nee |
| |
| De (gecombineerde) onderzoeksresultaten: |
| zijn representatief voor alle content op het hoofddomein en eventuele de sub- en andere domeinen die in de
verklaring worden genoemd. |
Ja |
Ja |
Nee |
Nee |
omvatten alle eisen uit de Europese toegankelijkheidsnorm EN 301 549.
De eisen voor websites, apps en downloadbare documenten in deze norm zijn identiek aan de niveau A en AA succescriteria van de wereldwijd toegepaste toegankelijkheidsstandaard WCAG 2.1. |
Ja |
Ja |
Nee |
Nee |
| Tijdens het onderzoek zijn geen afwijkingen gevonden op de toegankelijkheidsstandaard, of de afwijkingen zijn hersteld voordat het onderzoek werd afgerond. |
Ja |
Nee |
Nee |
Nee |
| Op basis van de onderzoeksresultaten verklaart de overheidsinstantie dat de website of mobiele app volledig voldoet aan de toegankelijkheidsstandaard. |
Ja |
Nee |
Nee |
Nee |
Tijdens het onderzoek zijn afwijkingen gevonden op de toegankelijkheidsstandaard.
Voor alle afwijkingen die zijn gevonden geldt: |
NVT |
Ja |
Nee |
Nee |
alle afwijkingen zijn benoemd.
Per afwijking zijn de oorzaak beschreven, samen met de gevolgen voor mensen met een functiebeperking. |
NVT |
Ja |
Nee |
NVT |
| daarnaast worden verbetermaatregelen benoemd, eventuele alternatieven en een planning voor de maatregelen. |
NVT |
Ja |
Nee |
Nee |
| Op basis van de onderzoeksresultaten verklaart de overheidsinstantie dat de noodzakelijke maatregelen
zijn genomen om de website of mobiele app te laten voldoen aan de toegankelijkheidsstandaard. |
NVT |
Ja |
Nee |
Nee |
| de overheidsinstantie is daarmee in control. |
NVT |
Ja |
Nee |
Nee |
| Er is onderzoek op basis van WCAG-EM gepland om tot volledige en actuele onderzoeksresultaten te komen. |
NVT |
NVT |
Ja |
Nee |
| De overheidsinstantie verklaart dat de eerste stappen zijn gezet om de website of mobiele app te kunnen laten voldoen aan de toegankelijkheidsstandaard. |
NVT |
NVT |
Ja |
Nee |
Onevenredige last
De verklaring biedt ruimte om aan te geven dat bepaalde eisen uit de toegankelijkheidsstandaard - tijdelijk- niet worden toegepast.
Het Tijdelijk besluit digitale toegankelijkheid overheid staat overheidsinstanties toe om dit te doen als het toepassen van de eisen voor hen onevenredig belastend is.
Met deze uitzonderingsmogelijkheid 'onevenredige last' dient zorgvuldig te worden omgegaan; het ontbreken van prioriteit,
tijd of kennis bij een overheidsinstantie zijn geen legitieme redenen om de toegankelijkheidsstandaard niet toe te passen.
Feedbackmechanisme
In de verklaring moet je aangeven wat de procedure is om toegankelijkheidsproblemen te melden.
Dit feedbackmechanisme is tevens bedoeld om verzoeken te kunnen indienen om ontoegankelijke informatie in een andere, passende vorm te ontvangen.
Ook biedt het gelegenheid voor het indienen van een klacht bij een ombudsfunctionaris in geval de melding niet goed is afgehandeld of de reactietermijn is overschreden.
Publicatie van de verklaring
Het Besluit schrijft voor dat de toegankelijkheidsverklaring gepubliceerd wordt op de website of bij het downloaden van de mobiele app.
Creëer hiervoor een makkelijk vindbare plek op de website, bijvoorbeeld https://naam-overheidsinstantie/toegankelijkheid.
Voor een mobiele app kan dit in de App Store.
Je kunt het beheer van de verklaring aanzienlijk vereenvoudigen door gebruik te maken van
www.toegankelijkheidsverklaring.nl.
Hier kun je de volledige verklaring publiceren waarbij je op de website volstaat met een samenvatting.
In die samenvatting neem je dan een link op naar de volledige verklaring.
De invulassistent levert hiervoor kant-en-klare html-code aan die je kunt overnemen op de website en in de de Apps Store.
Het gebruik van www.toegankelijkheidsverklaring.nl zorgt ervoor dat de verklaring altijd voldoet aan de vormvereisten.
Dat is niet vanzelfsprekend.
Als je de verklaring op je eigen website publiceert, kan het bijvoorbeeld misgaan als de editor van het content management systeem de tekst van de verklaring ‘opschoont’ waardoor metadata verloren raakt.
Je moet dan extra inspanning verrichten om aan de wettelijke verplichting te kunnen voldoen.
Bovendien maakt
www.toegankelijkheidsverklaring.nl
het makkelijker om meerdere verklaringen te beheren, waarbij je een goed overzicht houdt.
En het vereenvoudigt het toezicht omdat alle verklaringen vindbaar zijn in een centraal register.
Overzicht van verklaringen
In de verklaring moet je een overzicht opnemen van alle online informatie en dienstverlening waarvoor de organisatie (mede) verantwoordelijk is.
Creëer hiervoor een webpagina op de hoofdwebsite van je organisatie, bijvoorbeeld: https://www.naam-overheidsinstantie.nl/toegankelijkheid/overzicht/
van de overheidsinstantie waarop een volledig overzicht wordt geboden van links naar alle online informatie en dienstverlening waarvoor de overheidsinstantie (mede) verantwoordelijk is.
Zodra ze beschikbaar zijn dienen in dit overzicht ook de links naar de toegankelijkheidsverklaringen te worden opgenomen.
